RUSLARIN İLK VE KADİM MOSKOVA DEVLETİNDE DE UYGUR YAZISI KULLANILMIŞ !

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)

Moskova devleti olarak da adlandırılan Rusların ilk devletinde  de  Uygur yazısının resmi devlet yazısı  olarak kullanıldığı bildirildi.
Bu konu ile ilgili araştırma sonuçları Rus sosyal medya platformlarından newscantral.exses.com başta bir çok sosyal medya  portalında da yer aldığı bildirildi.
Özgür Asya radyosunun bildirdiğine göre Rus devletinin 15. Yüzyla kadar kadim Uygur yazısını kullandıkları bu konuda daha geniş ve ayrıntılı bilgilerin Kazakistan Uygurlarının kurduğu “ Doppalı Hayat = Doppalife”bir internet sitesinde yer aldığı açıklandı. Rus devletinin Uygur yazısını kullandığına dair bilgi ve buna dair kanıtların eski Sovyetler Birliği’nin ünlü tarihçi ve Arşivbilimicisi Prof.Dr.S.N. Valk’ın Rus tarihi arşivlerindaki araştırımalarına dayandırıldığı ve Moskova devletinin 15.yüzyılın ilk yarısına kadar bu yazıyı resmi yazı olarak kullandığı, ancak, 1450’lı yıllardan sonra Uygur yazısı yerine bir Bizans(Yunan) yazısı olan kril alfabesinin kullanılmaya başlandığını  ortaya koyduğu  belirtildi.

Rus tarihçisi Prof.Dr.Valk’a göre Moskova devletinde 14.yüzyıl ve daha öncesi devirlere ait birer her hangi bir  resmi devlet yazışmalarına rastlanılmıyor.Ancak,15.yüzyılın sonunda bir Fermancı(Hükümdar’ın emirlerini kaleme alan Resmi Saray Yazıcısı) tarafından yazılan ve Uygur yazısı ile imzalanmış bir resmi belgenın orijinal nüshasının  günümüze kadar gelmiş olduğudur. Mokova Knezi Vasili Tyumen’ın 1435 yılındaki bir Emirnamesinin  de Uygur yazısı ile imzalandığı biliniyor.Ayrıca,Knez Vasili’nin eşi Sofia’nın 1453’de Uygur yazası ile kaleme aldığı bir dini metin de Uygur yazısı ile i onaylanmıştır.
Moskova Knezi Nikita Kozlov’un 23 Mayıs 1494 tarihinde İvan Pavlov’a gönderdiği bir resmi belgenin  de Uygur yazısı ile oydurulmuş bir tamga ile onaylandığı bildirilmiriliyor.
Ünlü Rus tarihçileri W.Radloff ve Bartold gibi önde gelen Rus tarihçileri de 13 yüzyıldan 15.yüzyılın sonlarına kadar Rusya ve Doğu Avrupa’da egemen olan Altunordu devleti ile daha sonra Timur İmparatorluğun’da da Uygur yazısı kullanıldığını daha önce ortaya koymuşlardı.
Moskova Devleti ve diğer Rus Knezliklerinin(Beyliklerinin) birkaç asır süre ile Altunordu Devletine tabii olarak mevdudiyetlerini korudukları biliniyor.

Türklerin ilk yerleşik hayata geçen ve ilk şehir medeniyetini kuran Uygur Türklerinin bu kadim yazısı daha sonra 1206-1210 yılları arasında Cengiz Han tarafından da kabul edilmiş ve Moğol İmparatorluğunun resmi yazası olarak bu devletin hakim olduğu geniş çoğrafyalarda da resmi yazı olarak kabul görmüş ve kullanılmıştır.

Etiketler: Din » Dünya » Eğitim » Genel » Görüş Yorum » Gündem » Haber » Kültür Sanat » Röportajlar » Siyaset