Alman Araştırmacı ve İnsan Hakları Uzmanı bu ifadeleri Doğu Türkistan Milli Kurultayı ile Dünya Uygur Gençleri Kurultayı’nın 2004 yılında birleşerek Dünya Uygur Kurultayı adında çalışmalarına başlamasının 20.yıldönümü dolayısıyla 3-6 Mayıs 2024 tarihleri arasında Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir dizi etkinlikler çerçevesinde düzenlenen ” Doğu Türkistan’in İşgali ve Sömürgeleştirilmesinin Uluslararası Hukuk çerçevesinde Gözden Geçirilmesi” başlığı ile yaptığı konuşmasında dile getirdiği bildirildi.
Özgür Asya Radyosu Uygurca bölümünün haberine göre, İnsan Hakları Uzmanı Michael Van Walt kendisi ve meslektaşlarının 3 yıldır bu konu üzerinde bir araştırma projesini üstlendiklerini belirterek başladığı konuşmasında şunları dile getirdi : “Bu Araştırma projesi üzerinde çalışırken Uygur bölgesini son 2 bin yıldır kimlerin yönettiğini inceledik. Ayrıca bu toprakları sadece Uygurların değil, bugün Çin Halk Cumhuriyeti olarak bilinen Çin Komünist rejiminin yönettiği gibi tarihi gerçekleri de araştırdık. Bu dönemde Doğu Türkistan’ın mevcut durumunu sömürgecilik kavramı ve bunun tarihteki örnekleri ile uluslararası hukukun uygulanmasına dayanarak değerlendirdik. Doğu Türkistan üzerinde tarihsel olarak ” Çin kavramını ve “Çin” kelimesini ulus, bölge ve hükümet açısından ele alarak detaylı bir şekilde inceledik. Bu konuda şu sonuca varmış bulunuyoruz : ” Doğu Türkistan, eski çağlardan beri Çin’in bir parçası veya Çin devletinin yönettiği bir coğrafya asla olmamıştır. Çin yönetiminin ” Uygur bölgesi tarihten beri Çin’in ayrılmazı parçasıdır.” söylemi tamamen tarihsel gerçeklere aykırıdır ve tamamen yanlış bir iddiadır. Tarih boyunca var olan ve bugünkü Çin Halk Cumhuriyeti’ne kadar uzanan tek bir Çin(Han) devleti hiçbir zaman var olmamıştır. Munçurların kurduğu Qing İmparatorluğu bir Çin devleti değildir. 1911’de Sut Yatsin Liderliğindeki Çinli aydınların kurduğu Çin Cumhuriyeti’nin kuruluşuna kadar geçen 250 yıl boyunca Çin adı ile bir devlet yoktur.1949’da Mao Liderliğindeki Çinli Komünistlerin ” Çin Halk Cumhuriyeti” adı ile kurduğu bu Cumhuriyet Çin’in iddialarının tersine aynı bölgeyi farklı bir isimle yorumlamış ve Çince Xinjiang ismi ile yönetmektedir. ” şeklinde konuştu.
İnsan Hakları Araştırmacısı ve Uluslararası Hukuk Uzmanı Michael Van Walt konuşmasını şu çarpıcı sözlerle tamamladı : ” Başkanlığını yürüttüğüm ” Doğu Türkistan’in İşgali ve Sömürgeleştirilmesinin Uluslararası Hukuk çerçevesinde Yeniden Gözden Geçirilmesi” tanımlı projelerinin ve bu konudaki araştırmalarımız devam edecektir. Ekibimiz bu proje üzerindeki çalışmalarımızı sonuç alınıncaya kadar sürdürecek ve çalışmalarımızın sonuçlarını bir rapor halende uluslararası toplum ile paylaşacağız. Şunu kesin olarak söyleyebilirim ki; Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’daki Uygurları ve Kazak gibi diğer etnik grupların Çin sömürgeciliğinin kurbanlarıdır ve bu görüşümüzü düşünecek ve kanıtlayacak kadar elimizde belge ve kanıtlar vardır.” dedi.
İnsan Hakları Araştırmacısı ve Uluslararası Hukuk Uzmanı Michael Van Walt konuşmasının sonunda dinleyicilerin konuyla ilgili sorularını Kanada’dan gelerek Toplantıya katılan Uygur Hukuk Komitesi Direktörü ve Uygur Aktivist Av.Mehmet Tohti’nin tercümanlığı ile cevaplandırmaya çalıştı. Sayın Walt’ın ayrıntılı olarak paylaştığı bilgiler bu konudaki açıklayıcı ifadeler katılımcıların yoğun ilgisini ile karşılandığı bildirildi.