Mehmet Emin HAZRET: DOĞU TÜRKİSTAN’DA EŞEKLERİN SOYU TÜKENİYOR, SIRA UYGURLARDA

Mehmet Emin HAZRET

Doğu Türkistan’daki Çin devlet internet portalı “tengritagh” 6 Mart 2017 tarihinde “Hoten eşeğinin soyu tükenmek üzere” diye bir haber yayınladı. Hoet eşeği Doğu Türkistan’daki en seçkin 3 eşek soyundan biridir. Geri bırakılmış Uygur toplumu için eşek vaaz geçilmez tarım ve ulaşım aracu görevini üstlene gelmiştir. 2000. Yılı 500 bin adet olan Hoten eşeği 2016 sonu 500 adet kalmıştır. Bu 500 adet eşek, Taklamakan çölünde hayvancılık  ile geçimini sağlayan Uygurların sayesinde hayatta kalmıştır. Çünkü,  eşek ticareti yapan Çinliler, Hoten köylerinden birkaç yüz kilometre uzaklıkta Tarım nehrinin çöllüklerinde olduğu için, onlara ulaşamamışlar. Şimdi Doğu Türkistan’ın eşekleri tehlike altında.

Çinliler Neden Doğu Türkistan’da eşek Topluyor?

“Çin günlük gazetesi”( 中国日报) haberine göre, Çin her ortalama 5000 ton Jelatin üretiyor. Çin’de jelatin domuz postu, eşek post ve kemiklerinden üretiyor. Çin Jelatin endüstri Çin toprakları içindeki eşekleri tükettiği için son yıllarda Doğu Türkistan’a yöneldiler. Çinliler eşeği en lezzetli hayvan eti olarak tüketiyor, deri ve kemiğini Jelatin üretiminde ham madde olarak kullanıyor.

Jelatin Nedir, Neden Yapılır ve Nerelerde Kullanılır?

Önce okurlarımıza jelatin hakkında biraz bilgi verelim.  jelatin memeli canlıların dokularında, özellikle kas ve kemiklerin bağlantı bölgelerinde yani bağ dokularında bulunan kollajen dokudan çıkarılan suda çözünen bir protein türüdür. Kollajen doku suda kaynatıldığında jelatine dönüşür. Suda çözünen kollajen doku soğutulduğunda jel haline gelir. Yarı şeffaf bir yapısı vardır. Jelatin özellikle pastacılık ve tatlı sektöründe kullanılan bir tür katkı maddesidir. Bu yiyeceklerin dayanıklılığını arttırmaya ve daha sıkı bir kıvam almalarını sağlamak için kullanılır. Çin, dünyaya, cümleden Müslüman ülkelere de Jelatin ihraç etmektedir.

Doğu Türkistan’da İnsandan fazla Hayvan Katliamı Yaşanıyor

Çin Tarım bakanlığı verilerine göre 1990 da Çin’de 11 milyon eşek vardı. 2013 te bu rakam 6 milyona indi. Çin’de eşek fiyatı fırladığı için, Çinli eşek tüccarları Doğu Türkistan’a yöneldi. Doğu Türkistan’da önce yayla, çöllere bırakılan başı boş eşekleri parasız toplayan Çinliler, sonra Uygurlardan eşek satın almaya başladı. Eşeklerin soyu tükendikçe fiyatlar yükseldi. Çinler Doğu Türkistan eşeklerini hala ucuz bulduğu için satın almayı devam etmektedir. Çinliler tarafından “eşekler diyarı” adı takılan Yupurga nahiyesinde 60 bin eşek kesilmiştir. Doğu Türkistan’da eşek eti ile işlenmiş gıda üreten “Kunlun gıda.LTD” (昆仑食品有限公司) şirketi CEO’su Zhangming(张明) “Son iki yıl içerisinde eşeklerin katledilmesi korkunç boyutlara ulaşmıştır.” Diye Çin’den gelip Doğu Türkistan’a eşek katliamı yapmakta olan kendi  Çinlilerine isyan etmektedir. Çinin Şandong eyaletine bağlı Dong Aşian(东阿县) kasabası parti komitesi, hayvancılık bölüm başkanı Vanglu(王鲁) “ Kasabamızdaki Jelatin endüstrisi için her yıl 400 milyon eşek derisine ihtiyacımız vardır. Eşek derisine erişimde büyük sıkıntı çekiyoruz. Devlet yardımcı olmalı.” Diye haykırıyor.

Afrika Bile Çinden Eşekleini Korumada Zorluk Çekiyor

Ocak 2017 de Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Johannesburg polisleri, Çinlilerin gümrükten kaçak geçirmeye çalıştıkları bir konteyneri yakaladı ve içinde 5000 adet eşek derisi bulundu. Güney Afrika Cumhuriyeti ülkesindeki eşek soylarını korumak ve yasa dışı eşek ticaretini önlemek için bir dizi yeni yasaları çıkarttı. Çinin Johannesburg büyükelçisi, yasadışı eşek ticaretini önlemek için Çinin Henan eyaleti ile Güney Afrika cumhuriyetinde  en çok eşek bulunan eyaletler arasında antlaşma yapılmasını önermiştir.

İki Çin’de İki Anlayış

Ana kare Çinin aksine, Çinlilerin yaşadığı demokratik ülke Tayvan’da hayvan haklarına çok önem veriliyor. Tayvan’ın kanunu gereği bir sokak köpeği veya kedisini izinsiz yakalayıp kesen kişi en az 2 senelik hapis cezasına ve 2 milyon yuan (65 bin ABD doları) para cezasına çarptırılıyor. Öldürülen köpek, kedi etini yeme suçuna karışanlar ise 250.000 yuan (8.2 bin dolar) para cezasına çarptırılıyor.

Komünist Çin’in güneyindeki Yulin şehrinde her yılı köpek eti festivali düzenleniyor. 10 gün süren Festivalde 10 binden fazla köpek katlediliyor. Köpek Eti Festivalinde insanlar köpek yahnisi için Yulin’de toplanıyorlar. Doğu Türkistan sokaklarında köpek, kedi göremezsiniz. Çinliler kedi, köpeği gördüğü yerde kesip yiyorlar. Uygurlar, köpeğimi falan Çinli kesip yedi, diye şikayet ederse  “etnik nefret” suçundan hapislerde çürüyeceğinden kimse ses çıkartamıyor. Doğu Türkistan’da zulüm sadece Müslüman Türklere değil, onlara ait hayvanlara da aynı acımasız zulüm yapılmaktadır.

Eşeklerin Soyu Biterse, Sıradaki Hedef Uygurlardır

Afrika, Çin’den eşeklerini koruyabilir.  Doğu Türkistan’da birakın insan haklarını, insanın yaşam hakkını bile koruyamadığı bir ortamda hayvanlarının korunması konusu 21. Yüz yıl içinde göndeme gelmesi imkansız gibi. Eşekleri koruma kanunu çıkarma konusunda söz açan Uygur “bölücülük” suçundan ağır ceza alacağı için kimse ses çıkartamamaktadır. Medeni dünyaya, cümleden Çin’den “helal gıda” ithal eden Müslüman dünyasına sesleniyoruz: Doğu Türkistan’da bir çok bitki, hayvan türlerinin tükendiği gibi eşeklerin soyu da Tükeniyor. Sıradaki hedef Uygurlardır. Bize dikkat ediniz!

Kaynaklar:

留住最后的和田青驴

疯狂驴皮十年飙涨约百倍 阿胶业陷“毛驴困境”

天山网讯（记者田新凤）新疆又有一种优势资源成为投资热点。

阿胶业陷“毛驴困境” 疯狂驴皮十年飙涨约百倍

新疆阿克陶：毛驴进农家 村民笑开颜

中国阿胶给非洲毛驴带来厄运

领先亚洲潮流 台湾立法禁止食用猫狗肉

Çin’deki köpek eti festivali başlıyor

Çin’de köpek eti festivali tüm tepkilere rağmen başladı

Çin’deki Köpek Yeme Festivalinden Korkunç Görüntüler