Son Dakika
Hamit Göktürk / Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM
Çin’de İdamlar devlet sırrı olduğu için , geçen yıl idam edilenlerin sayısının en az 2400 olduğu tahmin ediliyor. Dialog Vakfı, İnsan hakları grubuna göre bu rakam dünyanın geri kalanında yapılan idamların üç katına denk geliyor
Hong Kong ve San Francisco’da ofisleri bulunan ABD merkezli Dialog Vakfı adlı insan hakları grubunun, Çin’in güneyindeki en büyük gazetesi Southern Weekly’e dayandırdığı verilere göre, Çin’deki idamlar evvelki yıllara göre üçte bir azaldı. Bunun sebebinin ise idam kararlarının 2007’den bu yana Pekin’deki yüksek mahkemenin onayına sunulması uygulaması olduğu belirtildi.
2012’de Çin’de gerçekleşen idam sayısının ise 3000 olduğu ifade edildi. Çin’de kurşunla vurulma yada zehirli iğne yoluyla uygulanan ölüm cezaları “karşı-devrimci suçlar”, ihanet, zimmet, uyuşturucu kaçakçılığı, kalpazanlık, tecavüz ve cinayet dahil 55 suçu kapsadığı bildiriliyor.
2013’te Çin’de idam edilenlerin sayısı 2400 kişi olarak tahmin edilmesine karşılık, Çin’in haricinde dünyanın diğer ülkelerinde idam edilenlerin toplam sayısı ise, 778 kişi olarak açıklanmıştır.
Çin’de en fazla idam, 1983 yılında devrim karşıtlarını hedef alan kampanyalarda gerçekleştirilmiş ve tam tamına 24 bin kişi idam edilmişti.
ÇİN’İN DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ İDAM VE İNFAZLARI
Dialog Vakfı, raporunda Çin’in Doğu Türkistan genelinde geçen Mayıs ayında başlattığı “Terörle Savaş ve Sert Darbe Vurma Operasyonları”nda Çin Ordusu’nun kendilerine karşı direniş gösteren Müslüman Uygurları canlı ele geçirip yargılayarak cezalandırma yerine yargısız infaz yaparak öldürdükleri bilgisine de yer veriyor ve bu durum kınanıyor. Yargısız infazların bu sayıya dahil olmadığı da ayrıca belirtiliyor. Doğu Türkistan’da genelinde gerçekleşen idam cezalarının “Terörle Mücadele” ve Çin genelinde ise,yolsuzluk,ihanet,zimmete para geçirme ve benzeri diğer mali suçları kapsadığı bilgisine de raporda yer veriliyor.
EN FAZLA TUTUKLAMA VE İDAM DOĞU TÜRKİSTAN’DA
ABD.’de yaşayan Uygur Hukukçu Dr.Nuri Abdulhekim Türkel’in ifadesine göre ; Çin yönetimi 5 Şubat 1997 Gulca olaylarından sonra terörle mücadele kanununa yeni eklemeler yaptı. Bu kanunun 102 ve 102.maddelerine göre bir şahsın tutuklanabilmesi için güvenlik güçlerinin o şahıstan şüphelenmesi yeterli olmaktadır. Burada kanıt değil, şüphe söz konusudur. Bu yeni eklenen maddeler Çin Polisine çok geniş yetkiler tanımakta olup, şiddet olaylarında veya çatışmalarında yargısız infazların sayısında çok büyük oranda artış olması yeni eklenen bu maddelerden dolayıdır. Uygurların Çin’in genel nüfusuna göre oranı % 2 mertebesinde, ancak,Çin’de Çin’in Terörle Mücadele kanununda tutuklanan Uygurların oranı ise,%50, ve idama cezasına çarptırılanların sayısı de bu orana yakın seviyede bulunmaktadır.
DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ SON İDAMLAR
Çin işgal yönetimi 2014 yılında da Doğu Türkistan’da Müslüman Uygur Türklerini katliam gibi toplu idam cezalarına çarptırmayı sürdürdü.
Urumçi Halk Mahkemesi 31 Mayıs’ta aynı ayın başlarında Urumçi’deki intıhar saldırıları ile ilgili tutuklanan toplam 81 kişiden 12 kişiye idam cezası verdiğini ve infazların derhal yapıldığını açıkladı.
Hoten Halk Mahkemesi 16 Haziran’da 16 Müslüman Uygur Türkünü idam cezasına çarptırmış ve aynı gün jet hızı ile infazlarını gerçekleştirmiştir.
Çin işgal yönetimi 28 Temmuz Yarkent İlişku Uygur ayaklanmasından sonra olayların faili olarak 250 kişinin tutuklandığını ilan etmişti .Bunlardan 57 kişi 13 Ekim’ günü Kaşgar Orta Halk Mahkemesinde yargılanmış ve 27 kişi idam cezasına çarptırılmıştır.
Uzmanlar ,Çin işgal yönetiminin Doğu Türkistan’da Müslüman Uygur Türklerini toplu ve peş peşe idam etmeleri karşısında Türkiye başta ,Türk Dünyası ve islam aleminin sessizliği, ilgisizliği ve lakayıtlığınin dini ve insanı değerler açısından utanç verici ve vahim bir durum olarak değerlendiriyorlar. Ayrıca, insan hakları, demokrasi ve kutsal yaşam hakkı gibi evrensel insani değerleri hiç dillerinden düşürmeyen,işine geldiğinde bu değerlere aykırı davranmakla suçladıkları ülkelere baskı uygulayan ve hatta bombardımanlara tabi tutan iki yüzlü ve Çifte standartlı Batılı Ülkelen tepkisizliği ve görmemezlikten gelmesinin, Müslüman Uygurlara karşı idamları sürdürmesinde Çin’in güçlü şekilde cesaret aldığı fikrinde birleşiyorlar.
Kaynaklar : Haberler.com.tr/Uygur Haberleri
rfa.org.uighur/Ölüm Jezası/Hewerler – 22.10.2014
Uyghurnet.org/ Doğu TÜrkistan’da idamlar(Genel Haberler)
Etiketler: Çin » Genel » Görüş Yorum » Gündem » HaberBENZER HABERLER