UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
Birleşmiş Milletler Teşkilatı(BM)Özel Müfettişi Tomoya Obukata tarafından hazırlanan Uygurların zorla çalıştırılması(Köle/İşçi olarak ) ile ilgili rapor açıklandı.
Özgür Asya(rfa.org/Uyghur)radyosunun haberine göre BM.Yüksek Müfettişinin 16 Ağustos 2022 tarihinde açıklanan “GÜNÜMÜZDEKİ KÖLELİK ŞEKİLLERİ” başlıklı raporda şu hususlar yer alıyor :
- BM.Özel Raportörü Obukata : Çin yönetiminin Uygur bölgesinde Uygur, Kazak ve diğer etnik ve dini gurupları zorunlu işçi olarak çalıştırdığı sonucunu çıkarmayı uygun görmektedir.
- BM.Özel Raportör, tarafların çalıştırılmasının Zorunlu Çalıştırma yöntemlerinin tüm özelliklerini taşıdığı bir çok durumlarda mevcuttur.
- BM.Özel Raportörü : birçok durumda, ilgili grupların rızaları hilafına zorla çalıştırılmasına dair belirtilerin olduğu ve bunun da onların Köle/İşçi çalıştırılmasındaki bazı hususların insanlığa karşı İşlenen suçları kapsamında görülebileceği mümkündür.
Özel Raportörün Hazırladığı ve Açıkladığı Rapordaki Kesin İfadeler çok Önemli
16 Ağustos’ta açıklanan BM özel Müfettişi bu çok önemli ve çarpıcı raporu aslında BM.İnsan Hakları Konseyinin önümüzdeki Eylül ayında düzenlenecek İnsan Hakları 51. Olağan Toplantısına sunulmak üzere (Human Rights Council Fifty-first session) hazırlanan özel Rapor olup, rapordaki kesin ibare ve cümleler çarpıcı ve dikkat çekici bulunduğu belirtildi.
Dr.Zenz : İfadeler, Uygurların Zorla Çalıştırılmasının İnsanlık Suçu Olduğunu Gösterir
ABD.merkezli Komunizm Kurbanlarını Anma Hatıra Müzesi Kıdemli Uzmanı ve tanınmış Uygur Meseleleri Araştırmacısı Dr.Adrian Zenz, özel raporun ” Özel ve Kesin Karaktere Sahip olduğunu belirtti ve özel raporu Özgür Asya(rfa.org/Uyghur)radyosunun şöyle değerlendirdi :
- BM özel Müfettişi raporunda kesin ve çarpıcı ifadeler kullanmıştır. Raporda bazı durumlarda azınlık guruplara mensup insanların(Uygur,Kazak ve diğer Türk Halklarının) Köle/İşçi olarak zorla çalıştırıldığı kaydedilmiştir. Bu durumun ise İnsanlığa Karşı İşlenmiş Suçlar katagorisine uymaktadır
- Uygur bölgesinde yaşayan dini ve etnik Müslüman Uygur Kazak ve diğer Türk halklarının zorunlu çalıştırılması Uluslararası Çalışma Örgütü(İLO) gibi Yüksek dereceli Uzmanlarının vardığı resmi sonuçtur.
- Bu Organ(Uluslararası Çalışma Örgütü-İLO) şimdiye kadar Çin’in Uygurları Köle/İşçi olarak zorla çalıştırıldığına dair resmi sonuç çıkaran en yüksek organ olup bu organın ortaya koyduğu ve açıkladığı sonuçlar Devrim (Bösüş) Karakterli bir özellik taşımaktadır.
Dr.Zenz’e göre bu raporun bir diğer özelliği ise, BM’nin zorunlu çalıştırma ile ilgili rapor hazırlamakla görevli Müfettişine olağanüstü yetkiler verilen kişiler olup, onların hazırlayacağı raporun açıklanmasına hiç bir makamın engelleyemez olmasıdır.
BM Özel Müfettişinin bu raporu çok önemlidir. Çünkü böylesi raporlar çok özel şartlar ve çok gizlilik içinde hazırlanır. Bu rapor, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet’in Uygurlarla ilgili BM soruşturma raporuna benzememektedir. BM.İnsan hakları Yüksek Konseyi (Yüksek Komiser Bachelet)’e bağlı değil ve tamamen ayrı ve bağımsız bir Kurumdur. Bu nedenle bu kurum Uygurların mecburi olarak çalıştırılması ile bağımsız şekilde çalışarak bu raporu hazırlamıştır. Bu Kurum bağımsız olarak çalışmış ve Uygurların Köle/İşçi olarak mecburi çalıştırıldıklarını delilleri ile kanıtlamıştır.
BM.Müfettişinin Bu Raporu Mazlum Uygurlar İçin Bir Zaferdir
Dr.Adrian Zenz sözlerini şöyle sürdürdü : ” Bilindiği üzere bu rapor, dünyanın değişik yerlerindeki insanların zorla çalıştırılması ve çalıştırılma biçimleri araştırıldıktan sonra yayımlanmaktadır. Uygurların zorla çalıştırma konusu da bu kapsamda incelenmiş ve bu rapor hazırlanmıştır.
BM. Özel Müfettişin soruşturma aşamasında, Dr. Adrian Zenz’in Uygurların zorla çalıştırılması hakkında yazdığı 2 adet rapor ve Tibetlilerin zorla çalıştırılmasına ait kaleme aldığı 1 adet ve toplamda 3 raporu de kabul edildi.
Dr.Adrian Zenz Uygurlar ve Tibetlilerin zorla çalıştırılması ile ilgili toplam 3 araştırma raporu kabul edilmesinden ve BM.Müfettiişinin raporunda yer almasından mutluluk ve gurur duyduğunu ifade ederek ” Bütün bunlar kendisinin ve BM.Müfettişinin gayretlerinin bir meyvasıır. Ayrıca bu rapor Uygurlar için büyük bir başarı ve zaferdir.
“BM.Müfettişinin hazırladığı ve BM.lerce açıklanan bu rapor, birçok araştırmacının Uygurların zorla çalıştırılmasını İnsanlığa Karşı İşlenen Bir suç olan Kölelik yönetimini kanıtlamak ve Çin’in bu suçlarını teşhir etmek için uzun yıllardır sürdürdüğü çalışmalarının bir sonucudur. Bu konudaki çalışmalarımızın BM.Yüksek Dereceli bir yetkilisi tarafından bir kez daha kanıtlanması bizi fazlası ile mutlu kılmıştır. Çin’in Uygurlara yönelik acımasız vahşetinin bir kısmı olan Mecburi Çalıştırma uygulamalarının yüksek dereceli deliller ile kanıtlanması Uygurlar için gerçek ve büyük bir zaferdir.” sözleri ile değerlendirdi.
BM.Müfettişi : BM.İnsan hakları Komiseri Bachelet’in Açıklanmasını Bekledi
BM.Yüksek Müfettişi hazırladığı bu raporu, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Michelle Bachelet tarafından hazırlanan Uygur İnsan Hakları raporunun yayınlanmasının beklendiği ve Çin hükümetinin bu raporun yayınlanmasını engellemek için her türlü sinsi yol ve yöntemleri baskı,tehdit ve şantajları kullanarak kullanarak engellemeye çalıştığı bir ortamda yayınlanmıştır. bu rapor. Kısa süre önce, ABD’li Senatörü Marco Rubio, Uygur insan Hakları raporunun derhal açıklanması için Yüksek Komiser Bachelet’e yönelik eleştirmiş ve bu konuda kendisine baskı yapmaya çalışmıştı.
DUK Başkanı İsa Baş Müfettişin Raporu çok Değerli Ancak, İlan Edilme Süreci Daha Daha Önemli
Almanya merkezli Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Dolkun İsa Uygurların Köle/İşçi olarak zorla çalıştırılması ile ilgili olarak BM. Müfettişi’nin hazırlayıp açıkladığı Uygurların Zorla Çalıştırılması raporunu Özgür Asya Radyosuna şöyle değerlendirdi : ” BM Özel Raportörünün Uygur zorla çalıştırma konusundaki raporunu memnuniyetle karşılıyorum. Raporun çok önemli olmasının yanında açıklanma süreci de çok değerli ve isabetli olmuştur. Raporun açıklanması BM.Yüksek Komiseri Bachelet’in sürekli geciktirdiği Uygur Raporunun açıklanması için baskıları arttıracağını ve zorlayacağını düşünüyorum.” şeklinde konuştu.
Çin’in BM. Raporun Açıklanmasından Önce İLO Sözleşmesini Onaylaması Çarpıcı
Çin hükümetinin, BM. Müfettişinin Uygurların Zorla Çalıştırılması ile ilgili raporu yayınlamasından 4 gün önce(12 Ağustos’ta) BM. Uluslararası Çalışma Örgütünün zorla çalıştırmayı yasaklayan temel Anlaşmanın iki maddesini onaylamış olması dikkat çekici bulundu. Çin’in onayladığı İLO Sözleşmesinin 105.maddesi gereği hükümetlerin insanları zorla çalıştırmasını yasaklayan maddeleri içeriyor.
Çin İşgal yönetiminin BM.Yüksek Müfettişinin Uyguurların zorla çalıştırdığına dair kanıtlara dayanan bu raporuna nasıl bir karşılık vereceği merakla bekleniyor.