AZEERBAYCAN MECLİSİ ESKİ BAŞKANI İSA: SUÇLULARIN İADE ANLAŞMASI ONAYLANMAMALI !

2017’de Pekin’de imzalanan Suçluların iadesi anlaşmasının TBMM’de onaylanmamasına yönelik Türk dünyasından de tepkiler gelmeye devam ediyor. Azerbaycan Meclisi Eski Başkanı İsa Gamber Qırım Haber Ajansına yaptığı açıklamada “Bu çok önemli bir meseledir. Çin’de insan hakları geniş bir şekilde ihlal ediliyor. Özellikle milli azınlıklara karşı bu yapılıyor. Bir taraftan Uygur Türklerine karşı diğer taraftan Tibetlilere karşı Çin’deki insan hakları ihlalleri, bütün dünyada konuşuluyor. Milli azınlık derken başka ülkelerde, 3 bin, 5 bin insandan söz ediliyor. Tabi her insanın hayatı önemli ama Çin’de milli azınlıktan söz ederken, 10 milyonlarca insandan bahsediliyor.”dedi.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

Azerbaycan Türkleri, Çin’in suçluların iadesi anlaşması hakkında ne düşünüyor?

Türkiye ve Çin Halk Cumhuriyeti arasında suçluların iadesine yönelik anlaşmaya tepkiler sürüyor. Doğu Türkistanlıları tedirgin eden anlaşmanın, Çin Ulusal Konseyinde oylanmasının ardından gözler Türkiye’ye çevrildi. Anlaşmanın Türkiye tarafından onaylanmaması için Türkiye Büyük Millet Meclisine birçok çevrelerden çağrılar yapılıyor. Bunların başında da Türk dünyasının temsilcileri geliyor. Bağımsız Azerbaycan’ın seçilmiş ilk Meclis Başkanı İsa Gambar da anlaşmanın kabul edilmemesinden yana.

“TÜM DÜNYA UYGURLARA YAPILAN ZULME TEPKİ GÖSTERİYOR”

Çin’de bulunan milyonlarca Uygur Türkünün, insan hakları sistematik şekillerde ihlal ediliyor. Gelen tüm tepkilere rağmen yapılan hukuk dışı uygulamaları kabul etmeyen Çin, hukuk kurallarını da baskı aracı olarak kullanmaya çalışıyor. Türkiye’nin Çin ile olan anlaşmayla ilgili alacağı karar henüz belirsizliğini korurken Gambar, Türkiye’nin bu konuya özenle yaklaşması gerektiğini belirterek, “Önceden, Çin’e bağlı Tibet ile ilgili açıklama yapıyorlardı ama son yıllarda Uygur Türkleri ve Çin’deki Müslümanlar ile ilgili de tepki gösteriyorlar. Tabi ki bu konunun Çin ile ekonomik ve stratejik anlamda rekabetin artması ile alakası var. O nedenle Türkiye’nin bu konuya dikkatli yanaşmaması, Türkiye’nin itibar kaybetmesine yol açar.” diye konuştu.

Anlaşma TBMM’de Onaylanmamalı

Çin Ulusal Konseyi, 25 Aralık 2020 tarihinde, suçluların iadesi kararını kabul etti. Türkiye ile 2017 yılında imzalanan karar, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonunda şu an için onaylanmadı. Çin hükumetinin verdiği tek taraflı onay kararı, Türkiye’de ikamet izni ve vatandaşlık alamayan on binlerce Doğu Türkistanlıyı endişeye sevk etti. Bağımsız Azerbaycan’ın seçilmiş ilk Meclis Başkanı İsa Gambar, Uygur Türklerinde panik yaratan konuyu Kırım Haber Ajansına değerlendirdi. Gambar, “Bizim Uygur Türkü kardeşlerimizin hayatlarını ilgilendiren meselede, Türkiye’nin yeterli dikkati göstermemesinin yanlış olacağını düşünüyorum.” dedi.

“ÇİN’İN İNSAN HAKLARI İHLALLERİNE KAYITSIZ KALMAMALIYIZ”

Çin yönetimi, Doğu Türkistan’da yıllardır insanlık suçu işliyor. Uygur Türklerine, Çin hükumeti tarafından uygulanan baskılar, asimilasyon çalışmaları ve milyonlarca insanın toplama kampında zorla tutulması tüm dünyanın gündemine geldi. İşgal edilen topraklarını, kahramanca bir zaferle tekrar kurtaran Azerbaycan Türkleri de bu konuda Çin’e karşı çıkanlar arasında. Daha öncelerde Uygur Türklerine tüm dünyanın kayıtsız kaldığını vurgulayan Bağımsız Azerbaycan’ın seçilmiş ilk Meclis Başkanı İsa Gambar, “Türkiye de kendine saygısı olan devletler de insan haklarının ihlal edilmesine, insanların tecrit edilmesine ve işkencelere maruz kalmasına kayıtsız kalamaz. Çağdaş normlar içinde, uluslararası hukuka uygun bir şekilde mu meseleye tepki olmalıdır. Devletlerin toprak bütünlüğü ve sınırlarının dokunulmazlığı nazarında konu ile ilgili tepki gösterilmelidir.” dedi.

İsa Gamber : Başkent Bakü,Urumçi’ye Pekin’den Daha Yakındır

“Doğu Türkistan meselesi, çok uzakta gelişen bir olay gibi görülüyor ancak öyle değildir. Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’ye, Çin’in başkenti Pekin’e göre daha yakındır. Hem de bu nedenle bu sorun, bizi yakından ilgilendiriyor. Öte yandan, son yıllarda Batı dünyası ve uluslararası teşkilatlar, Çin’de uygulanan soykırım ile ilgili konuşmaya başladı.” açıklamasında bulundu