UYGURLARIN UMUTSUZLUĞU: TÜRKİYE’DE YAŞAYAN BİR UYGUR ÖĞRENCİ İLE SÖYLEŞİ

Halen Türkiye’de yaşayan Erşat Abdulahat bir Doğu Türkistanlı Üniversite öğrencisi.O.Mısır’da dini eğitim alırken,Annesi babası kendisini ziyaret etmiş ve sonra ülkelerine dönmüştür. Çin hükümetini kırmızı ejderha ve geleneksel Orta Asya şapkası ve bağımsız Doğu Türkistan hareketini simgeleyen mavi tişört giyen bir adam olarak temsil eden Ershat Abdul’ehet’in görüntüsü . İzinle kullanılır.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

2017 yılından  başlayarak , Çin’de yaşayan Uygur toplumu Çin’in esas hedefi haline geldi ve hiç bir ayrım gözetilmeden toplu şekilde tutuklanarak Toplama kampları ile Hapishanelere kapatılmaya başlandı. Büyük bir bölümü ise.çeşitli cezalara çarptırıldı. Bu uygulama Çin’in ırksal ve dini yeni bir toplum profil oluşturma politikası olup, Doğu Türkistan’dan yurt dışına öğrenim vebaşka amaçlarla giden ve çoğunlukla Mısır, Türkiye ve Malezya gibi diğer Müslüman ülkelerde yaşayan Uygur gençleri en önemli hedef haline geldi.

11 milyon Uygur batı eyaletinde yaşayan Sincan’da Çin’de Çin lideri Xi Jinping Yaygın olarak tasvir 2012 yılında iktidara gelmesinden olarak daha sistematik Pekin tarafından hedef olan bir Müslüman Türk ulusuz ‘anavatan ayrılıkçı’ basitçe veya ‘terörist’ mainstream Hükümet söylemleri ve medya da dahil olmak üzere Çin söylemi, Uygurlar din, hareket özgürlüğü ve aynı zamanda kendi dillerini iletme gibi en temel insan haklarından yoksun bırakıldı .

Uygurlara zulüm farklı biçimlere dönüştü: 10 yıldan fazla ağır cezalarla ve daha yakın zamanlarda, çeşitli tanıklıklara ve kaynaklara göre, 1 milyondan fazla Uygur’un yanı sıra diğer Müslüman azınlıkların – tutuluyor. Toplama kamplarının gizliliği göz önüne alındığında, Çin’in ‘mesleki eğitim merkezleri olarak sunum yapmakta ısrar ettiği kesin sayılara ulaşmak zordur, ancak  yüzlerce ve  muhtemelen binlerce kişinin oradayken öldüğüne inanılmaktadır. Daha ayrıntılı bilgi Sincan Kurbanları Veritabanında mevcuttur. 

Global Voices, Sincan’daki Taklamakan çölünde yer alan 22 yaşındaki Hotan doğumlu Ershat Abdul’ehed ile röportaj yaptı. Ershat şimdi Türkiye’de mülteci olarak mahsur kalırken, babası ve ağabeyi Çin’de, sırasıyla 18 ve 10 yıl hapse mahk havingm edildi. Ershat, Pekin’de okuduğu gibi Çin’e geri dönemiyor, Pekin, “hassas” kabul edilen 26 ülkenin bir listesini hazırladı ; bu, yurtdışına seyahat edebilecek, iş yapabileceği veya çalışabileceği kadar şanslı olan herhangi bir Uygur’un  sorgulanacağı anlamına geliyor.  Çin’e döndü ve sık sık taciz edildi, bazen hapsedildi veya kamplara gönderildi.

Görüşme Uygur’da telefonla yapıldı ve kısalık için düzenlendi. 

Global Voices (GV): Neden Mısır’a seyahat etmeye karar verdiniz? 

Ershat Abdul’ehed (EA):  Sadece dinim İslam hakkında daha fazla şey öğrenmek istedim. Planım çalışmak ve sonra eve dönmekti. 2015’te eğitim almak için Mısır’a gittiğimde, böyle bir şey yapmakla ilgili kesinlikle yasadışı hiçbir şey yoktu. Babam Abdul’ehed Jume, yerleşmek için bana Mısır’a eşlik etti ve daha sonra araba parçaları satan başarılı bir iş yürüttüğü Sincan’daki Hotan’a döndü. Abim Abubekir Abdul’ehed de aile işinde çalışıyordu. Şubat 2016’da Abubekir, iki hafta boyunca beni ziyaret etmek için Mısır’a geldi.  

GV: Onlara ne oldu? 

EA:  Her ikisi de 2017’nin başında tutuklandı , ancak bu tutuklamanın nedeni hakkında hiçbir bilgi almadık, bu yüzden sadece kendi teorim var. Düşünebilmemin tek nedeni, babamın beni Mısır’da çalışmaya gönderdiği için cezalandırılması. Ve kardeşim için beni ziyaret etmek üzere Mısır’a gitti. Ayrıca, Çinli yetkililer son yıllarda birçok varlıklı ve başarılı Uygur’u hedef aldı ve babam bunlardan biri. Ailemin bildiği tek şey, her ikisinin de Sincan bölgesinin başkenti Ürümqi’de bir hapishanede tutulduğu . Onların sağlık durumları veya suçlamaları hakkında hiçbir haberimiz yok ve özellikle kardeşim hakkında endişeliyim çünkü tutuklanmasından sadece bir ay önce böbrek ameliyatı geçirdi.

GV: Sincan’daki ailenizle nasıl iletişim halindesiniz? 

EA: Şimdi tamamen kestim. Akrabalarım Wechat hesaplarından (Çin’deki ana sosyal medya uygulaması) bizi sildi ve mevcut durumda da onlarla iletişime geçmeye çalışırsam yetkililerden bir tür misilleme alacaklarından endişe duyuyorum. Haziran 2017’de, beni ziyaret eden annem ve kız kardeşimle Mısır’dan Türkiye’ye taşındım, Şu anda iletişim kurduğum tek aile bu. 

GV: Türkiye’deki yeni yaşamınızla nasıl başa çıkıyorsunuz? 

EA:   Burada sosyoloji okuyorum ama yapmayı çok zor buluyorum. Türkiye’deki birçok Uygur öğrencisi de benzer bir durumla karşı karşıya: ebeveynlerimizden ayrıldığımız ve onlarla iletişim kuramadığımız gerçeğinden derinden etkileniyoruz. Kabus içinde yaşıyoruz. Sürekli endişeliyiz ve umutsuzluk hissediyoruz. Böyle bir durumda çalışmalarımıza odaklanmak gerçekten zor. Bana göre gelecek çok karanlık görünüyor ve normal bir hayat sürmemin mümkün olmadığı anlaşılıyor.

Ershat Abdul’ehet, Çin’de Ramazan kutlamalarını temsil ediyor. İzinle kullanılır.

GV: Uygur davası için aktivist olmaya nasıl karar verdiniz? 

EA: Babamın ve erkek kardeşimin tutuklanmalarını öğrendikten sonra ilk şok ve umutsuzluğun ardından ne yapacağımı bilmiyordum. Sadece gerçekte olanların doğru olmadığını umuyordum. Onlardan haber olmadan iki yıl geçtikten sonra, onlar için bir video ifadesi yapmak istedim. Ama annem beni durdurdu. Durumu onlar için daha da kötüleştirmekten korkuyordu. Ancak 2020’de hala haberimiz yoktu, bu yüzden yapmama izin vermeyi kabul etti. O zamandan beri bazı videolar yayınladım. Ayrıca dikkat çekmek için başka bir yol olarak karikatür çizmeye başladım.

İşte Ershat’ın akrabalarının YouTube’da serbest bırakılmasından memnuniyet duyuyor :

Tarafından yazıldıLin Ma

Etiketler: Genel