UYGUR TÜRKLERİNİN VİCDANI Doç. Dr. İLHAM TOHTI ÇİN ZİNDARINDA 3.YILINI DOLDURDU

Uygur Türklerinin temel haklarını Çin anayasası ve yasalarına göre uygulamada de verilmesini yasal ve barışçıl yollardan talep etmesine rağmen, 15 Ocak 2014’de Pekin’de tutuklanan ve 23 Eylul 2014’de Urumçi’de ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Uygurların vicdanı ve Uygur Hukuk Hareketi Lideri ve önde gelen fikir adamlarından Doç.Dr. İlham Tohti Çin zindanlarında 3. yılını doldurmuş bulunuyor.

Uygur Türklerinin sesi İlham Tohti, hapiste 3. yılına girdi

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Uygur Türklerinin önde gelen fikir adamlarından olan İlham Tohti bugünlerde, hapis edilişinin 3. yılına girdi. İlham Tohti, Pekin’de Minzu Üniversitesi’nde ekonomi profesörlüğü görevindeyken, 2009 yılında yaşanan Ürümçi katliamı sonrası “Uyghur Online” adlı bir site kurarak bölgede yaşananları irdelemeye başlamıştı.

İlham Tohti, aşırıcı bir milliyetçi olmadığını ve Uygurlar ile Çinlilerin bir arada yaşaması için gereken ve bizzat Çin’in anayasasında bulunan hükümlerin uygulamaya konulması gerektiğini ifade ediyordu. Ürümçi katliamı sonrası sömürge valisi Bekri’yi suçlayan makalesinin ardından kendisinden haber alınamadı. 8 Temmuz tarihinde Özgür Asya Radyosu, Tohti’nin tutuklandığını bildirdi. Daha sonrasında Çin’deki Tibetli ve Hong Konglu aktivistlerin girişimi ile uluslarası çapta bir imza kampanyası başlatıldı. İlham Tohti, 23 Ağustos tarihinde ABD Başkanı Barack Obama’nın girişimleriyle serbest bırakıldı. Ancak serbest bırakılışından sonra kendisinin ve ailesinin Pekin’den çıkışına izin verilmedi.

Tohti, Ocak 2014’te ise yeniden tutuklandı. Annesi ile beraber evinde gözaltına alınan Tohti, Doğu Türkistan’daki bir hapishaneye nakledildi. 23 Eylül’de ise mahkeme tarafından bölücülük suçlamaları ile ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Uluslararası Af Örgütü, Tohti’nin avukatlarının delillere ulaşımının engellendiğini, altı ay boyunca avukatların Tohti ile görüşmesine izin verilmediğini, bu şekilde yapılan yargılamanın hukuku katletmekten öteye geçmediğini kaydetti.

İlham Tohti hapiste bulunduğu bu süre içerisinde birçok insan hakları kuruluşu tarafından ödüllere layık görüldü veya aday gösterildi. Tohti ayrıcac, PEN ve Martin Ennals gibi uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından ödüle layık görüldü.