UYGUR KURULTAYI : TÜRK-ÇİN GÜVENLİK İŞBİRLİĞİ UYGURLARIN HAKLARINI İHLAL ETMEMELİ

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Diasporada’daki Doğu Türkistan milli hareketinin en üst şemsiye organı ve Almanya merkezli Dünya Uygur Kurultayı,Türkiye Dışişleri bakanı Mevlüüt Çavuşoğlu’nun geçtiğimiz hafta içerisinde Pekin’e yaptığı  resmi ziyaret sırasında Çin Dış Bakanı Wang’in  söylemlerine karşı bir açıklama yaptı. Dünya Uygur Kurultayı yaptığı açıklamada  Çin –  Türkiye arasındaki  güvenlik işbirliği ile  ilgili Pekin’de yapılan ortak basın toplantısında  sarfedilen sözlerin den Uygur Türkü  mültecilerin hukuki haklarını ihlal etmemesi gerektiğini açıkladı.

Dünya Uygur Kurultayı  sözcüsü Dilşat Raşit, “Türk Dışişleri Bakanı’nın yorumları bizde şaşkınlık ve endişe yaratmıştır. Çin’in amacı  Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlara ekonomik baskı uygulamak ve siyasi haklarını kısıtlamaktır . Ancak umarız, Türkiye Hükümeti   tarihi din ve kan kardeşleri olan  Uygur Türklerinin  hak ve hukuklarının korunması noktasında onların  yanında olmaya ve şimdiye kadar olduğu gibi  destek vermeye devam edecektir.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Tarihi Bir Çıkış  :  “Urumçi’de Olanlar Adeta Bir Soykırımdır.” 

Cumhurbaşkanı Erdoğan,   2009 yılında Başbakanlık görevini yürütmekte iken, Çin yönetiminin  05 Temmuz  2009  tarihinde  Doğu Türkistan’in başkenti Urumçi’de yaptığı etnik saldırı ve katliam için  G20 Zirvesi için bulunduğu Roma’da  tarihe not düşen  bir açıklama yapmış “Urumçi’de olanlar adeta bir soykırım” ifadesini kullanmış ve  bu Çin etnik katliamını kınamış ve tepki göstermişti.  Başbakan Erdoğan’in bu ifadesi  Pekin’de tepkiyle karşılanmıştı.  Ayrıca, Türkiye’nin 2015’te  Doğu Türkistan’daki baskı,zulüm ve soykırım uygulamalarından kaçarak Tayland’a sığınan ve bu ülke yönetimince gözaltına alınan ve Çin’in iadelerini talep ettiği Uygur  Türkü mültecilere sığınma hakkı tanıması da, iki ülkeyi  bir kez daha karşı karşıya getirmişti.

Türkiye’den ‘Tek Çin’ Politikasına Destek

Ağustos  ayının başlarında Pekin’de Mevkidaşı Wang Yi ile görüşmesi sonrası konuşan Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamaları, Doğu Türkistan’daki Uygur Türkleri’yle ilgili anlaşmazlıkları ortadan kaldırmaya yönelik bir adım olarak yorumlandı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin tek Çin politikasını desteklediğini söylemiş ve  “Çin’in güvenliğini kendi güvenliğimiz gibi görüyoruz. Gerek ülkemizde gerek bölgemizde Çin’e yönelik hiçbir olumsuz faaliyete izin vermiyoruz”  ifadelerini kullanmıştı.

Ayrıca,Türkiye Dış işleri bakanı Çavuşuğlu, Çin’in IŞİD’le mücadele ve Suriye’de siyasi çözüm çabalarından övgüyle söz etmişti.

Çin Dışişleri Bakanı Wang da, iki ülke arasındaki ilişkilerin merkezinde terörle mücadele ve güvenlik alanında işbirliğinin olduğunu  öne sürmüştü.

Ankara ile Pekin arasındaki ilişkiler, Türkiye’nin Suriye’de Esat rejimine karşı askeri eylemleri ve Uygur mültecilere ev sahipliği yapması nedeniyle uzun zamandır gergin bulunuyordu.

İnsan Hakları Örgütleri Çin’i Suçluyorlar 

İnsan hakları örgütleri, Çin’in resmi açıklamalarına göre  sayıları 10 milyonu bulan Uygur Türklerine karşı  dini ve kültürel baskı uygulayarak, nefret ve radikalleşme döngüsü yaratmakla suçluyor. Pekin hükümetinin Şincan Özerk Bölgesi diye adlandırdığı Doğu Türkistan’da son yıllarda yaşanan şiddetli çatışmalarda, yüzlerce kişi hayatını kaybetti. Pekin  yönetimi bölgeyi hala yoğun güvenlik önlemleri altında tutuyor.

Baskı ve şiddet olayları nedeniyle binlerce Uygur  Türkü de  çeşitli yollardan ülkelerinden kaçıyor ve  Türkiye’den  sığınma talebinde bulunuyor. Çin,ülkelerinden kaçan bir kısım Uygurların   Ortadoğu’daki çatışma bölgelerine  giderek savaştıklarını  bunların  el Nusra Cephesi  ve  IŞİD gibi örgütlere katıldıklarını öne sürüyor.

Çin, müttefikleri Rusya ve Suriye’den, ülkeye dönüp eylem yapabilecek Uygur militanlarla ilgili istihbaratı kendisi ile  paylaşmalarını istiyor.

Kaynak :  http://tr.b2.mk/news/?newsid=1al