2016-DOĞU TÜRKİSTAN’DA İNSAN HAKLARI İHLALLERİ RAPORU YAYIINLANDI

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)

1949  yılından beri  Komünist Çin’in işgali altında bulunan ve Çin işgal yönetimi tarafindan insanfsızca sömürülen Doğu Türkistan’daki  Çin’in baskı, zulüm. etnik ayırımcılık, etnik asimilasyon.dini ve kültürel soykırım uygulamalarını konu alan 2016 yılı Doğu Türkistan İnsan hakları İhlalleri Raporu yayınladı.
” 2016 –  Doğu Türkistan’da İnsan hakları Durumu ve Hak İhlalleri” adı altında yayınlanan rapor,Almanya merkezli Dünya Uygur Kurultayı tarafından hazırlandı ve 33 sayfa halinde İngilizce olarak neşredildi.
Rapor, takdim ile başlıyor ve 8 bölümden oluşuyor.
Giriş sözünde ise,özetle şu  vurucu ifadeler yer alıyor ;

“ Dünya Uygur Kurultayının hazırladığı bu raporda  2016 yılında Doğu Türkistan’da meydana gelen olaylar ile bu hadiselerin sonucunda meydana gelen insan hakları ihlalleri yer almaktadır. Bu raporda Çin yönetiminin İşgalindeki Doğu Türkistan’da Uygurlara karşı baskıcı icraatları ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Ayrıca,Doğu Türkistan’da Uygurların karşılaştığı belli başlı sorunlar hakkında gerçeklere dayalı  görüş ve  analizlere de yer verilmiştir. Çin yönetiminin Doğu Türkistan’da Uygurlara karşı yürüttüğü hak ve hukuk ihlalleri ve haksız saldırılarının şiddetinin günden güne  daha arttırılarak sürdürüldüğü  de belirtiliyor. Özellikle dini ve kültürel özgürlükler noktasındaki baskı,engel ve yasaklamalarının artmakta olduğu  ve son zamanlarda toplanma ve  barışçıl gösteri  özgürlüklerine karşı de yeni yasak ve engeller konulduğu de ifade ediliyor. Ülke’de suç gerekçesi olarak kabul edilen hareket ve eylemlere yeni yasaklar getirildiği konusuna  özellikle yer veriliyor.
Giriş kısmı şu çarpıcı cümle ile sona eriyor , “ Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türklerinin Suç delili olarak kabul edilecek tavır ve hareketlerin çeşidi o kadar çok arttı ki, Uygurların gündelik hayatının tamamı suç delilleri ile dolmuş kabul edilmektedir.”
Rapor şu Bölüm ve Başlıklardan Oluşuyor ;
1. İfade Özgürlüğü
Uygurların açtığı internet sitelerinin kontrölü
Cep telefonları ile internet aracılığı ile haberleşme
Barışçıl amaçlarla toplantı ve gösteri hakkı ve özgürlüğü
2. Dini Özgürlükler
2016 yılındaki gelişmeler
Dini hayata ait yasa ve yönetmeliklerdeki değişimler
Cami ve Mescitlerin tahrip edilmesi
Dini hayatın kontrölü
Ramazan yasakları
Ana babalar ve Çocuklara yönelik yasaklamalar
Diğer  Önemli Olaylar
3. Terörizme Karşı Koymak
Terörle Mücadele Yasası
2016 yılında meyedana gelen yeni gelişmeler
4. Keyfi Tutuklamalar
2014’te Ömür boyu Hapse mahkum edilen  Doç.Dr İlham Tohtı
2006 yılında Özbekistan’in Çin iade ettiği Hüseyin Celil
Türkiye’de gözlem altında tutulan Abdulkadir Yapçan
5. Diğer Kamusal ve siyası Durum
İfade ve düşünce özgürlüğü
Muhacerette Yaşayan Uygurların Karşılaştıkları Çeşitli Sorunlar
Haberleşme özgürlüğü
6. Ekonomik ve Kültürel Haklar
Ekonomik Haklar
Çin’in Bir Kuşak-Bir yol Stratejisi
Kültür Haklar

7. Göçmen ve Mülteciler

Güncel Durum
Diğer Vaziyet
Geçmişteki Sorunlar
8. Tavsiye ve Temenniler
Çin Halk Cumhuriyeti yönetimine Tavsiyeler
Uluslar arası Toplumdan Beklentilerimiz ve Temenniler