GÜNÜMÜZDE UYGUR TÜRKLERİ

Dr.Shurubu KAYHAN ( Ege Üniversitesi öğretim üyesi)

Uygurlar çoğunluğu Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı  Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan Türk halkıdır. Dilleri Türk dillerinden Uygurca’dır. Uygurca, Arap kökenli bir alfabe ile yazılır.
Uygurlar, her ne kadar sözde özerk bir cumhuriyete sahip olsalar da, Çin Cumhuriyet’inin escort bayan – bayan escort – escort bayan istanbul
egemenliğine girdiklerinden beri bağımsızlıkları için mücadele etmektedirler.
Uygur kelimesi “birlik”, “beraberlik” anlamına gelmektedir.
Göçebe halklardan oluşan Uygurlar milattan önce III asırda Çin’in Batı bölgesine yerleşmeye başlarlar. Daha sonra Moğollarla karışarak Uygur etnik grubunu oluştururlar. IX-XII asırlarda ise göçebelikten yerleşiğe geçerler. Bu dönemden itibaren İslam dini ağırlık basarak, önceki inançları olan Şamanizm ve Budizm unutulmaya başlar.
İslam dini sosyal ve aile yaşamlarında da etkili olmuştur.

Uygur Edebiyatı XI asırda yükselişe geçer ve zengin masalları, atasözleri, bulmaca ve bilmeceleriyle en gelişmiş dönemini yaşar. Müzik ve müzik aletlerinin çeşitliliği de bu döneme iz bırakır. Halk oyunlarındaki neşe, güç ve renklilik, bu halkı ayrıca kılmıştır.
Uygurlar en eski zamanlardan beri pamuk ekip, ondan yapılan kumaşlardan giysiler dikmişler. Geleneksel kıyafetleri erkeklerde, bellerine kumaş yazma bağlanan geniş ve uzun cephen, kadınlardaysa geniş elbisenin üzerine siyah yelek giymişler. Kadınlar takıları önemsemişlerdir; bilezikler, küpe ve kolyeler olmazsa olmazlarındandır. Başlarına erkek kadın demeden herkes ipek iple işlenmiş “doppa”, “tebetey” giymişler.

Geleneksel yemeklerinin başında tandır ekmeği “nan”gelir. Nanı çayla, sütle ve yağ ile günlük yemek olarak kullanırlar. Et yemekleri, sebze ve yeşillikler de geleneksel mutfak kültürlerinin başta gelen yiyecekleri arasındadır. Hamurdan yapılan LEGMEN  da Uygurlar’ın vazgeçilmezlerindendir