KAŞGAR–GWADAR EKONOMİK KORİDORU’NDA İLK ULAŞIM VE İHRACAT GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)
Çin ile Pakistan arasında Nisan 2915’da imzalanan bir dizi anlaşmalardan sonra hayata geçirilmesi planlanan Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehri ile Pakistan’ın Arap denizi kıyılarındaki Belucistan eyaletinin Liman kenti Gwadar arasında ekonomik korudorun karayolu ulaşım ayağında ilk sembolik  ulaşım ve ihracaat’in Çin tarafından  gerçekleştirildiği bildirildi.
Pakistan’da yaşayan Doğu Türkistanlı Uygur Aydını ve  insan hakları aktivisti Kayyum Uygur’un sosyal paylaşım hesabında bildirdiğine göre, Çin, bu koridoru kullanarak ilk ihracatın Pakistan üzerinden Afrika ve ortadoğu’ya  yaptı.  Kaşgar’dan yola çıkan toplam 165 kamyonluk ilk Çin  Kervanı  Doğu Türkistan’ın Pakistan’daki lk sınır Gümrük kapısı olan Koncirap’tan Pakistan’a giriş yaptı. Kasım ayı başlarındra gerçekleştirilen bu ilk deneme seferinin Koncirap Sınır kapısından itibaren Pakistan Güvenlik güçleri  ve Pakistan Ordusu tarafından alınan çok sıkı güvenlik tedbirleri sonucunda yaklaşık 3 bir km.lık yolu 11 günde katederek 11 Kasım 2016’de Arap denizi kıyılarındaki Gwadar limanına ulaştığı açıklandı. Çin’in gerçekleştirdiği ve 165 kanteynerden oluşan İlk deneme kervanının geçtiği yol güzergahında çok sıkı ve olağanüstü güvenlik tedbirlerin alındığı ve hatta bazı güzerganlarda normal trafik akışının saatlerce durdurulduğu de belirtildi. İlk deneme kervanının Belucistan eyaletinin Gwadar limanına gelmesinden önce bu malların Ortadoğu ve Afrika ülkelerine naklini gerçekleştirecek Çin nakliye gemilerinin bu Limana yanaştığı ve gelen bu Çin mallarının derhal gemilere yüklendiği bildirildi.

Gwadar Limanınıda Tören Yapıldı
Deneme Kervanının ulaşmasından 2 gün sonra Kaşgar-Gwadar ekonomik kordorunun açılış töreni gerçekleştirildi. Açılış terönine Pakistan Başbakanı,Bakanlar ve askeri erkan  başta olmak üzere yüksek düzeyli yetkililer ile 15 ülkenin İslamabat Büyükelçilerinin de törene katılarak hazır bulundukları açıklandı.Törende yapılan konuşmalarda “Çin-Pakistan arasındaki yakın dostluk,Müttifiklik ve stratejik işbirliği”ne vurgu yapıldı ve bu ekonomik koridorun bölgenin kalkınması ve ehalkların refahının gerçekleşmesindeki rölü vebenzeri konulardakı Komünist Çin’in tezleri vurgulandı.

Kaşgar-Gwadar Ekonomi Koridoru , aynı zamanda bir Gözyaşı ve Kan Koridoru
20-23 Nisan 2015 tarihlerinde bu ekonomik koridorun yapılması için iki ülke arasındaki 17 anlaşmanın imzalanaması için İslamabat’a gelen Çin devlet başkanı Xi, toplam tutarı 47 milyar dolar olan 17 anlaşmaya imza koymuş ve aynı yılın ortalarında bu ikitisadi koridorun yapımı, Pakistan’da Çinli teknik eleman ve işçileri tarafından başlatılmıştı.Yaklaşık 3 bin km uzunluğundan olan % 90.lık bölümünün Pakistan sınırları içerisinde yere aldığı bu ekonomik koridorun yapımı ile birlikte Pakistan’de yeni bir sosyal ve siyasi gerilim de başladı. Projenin yapımında çalışacak Çinli işiçilerin güvenliğinin sağlanması için Pakistanla yapılan anlaşma gereğince Çinli güvenlik elemanları ve askerlerin Pakistan’a gelerek görev yapması Müslüman Pakistan kamu oyunca tepki ile karşılanmış ve ölümle sonuçlanan şiddet içerikli çatışmalar meydana gelmişti.Ayrıca,yol güzergahının geçeceği yerlerde şahısılara ait toprakların istimlaki de büyük hoşnutsuzluklara yol açmıştı. Pencap eyaletinde yolun geçeceği yerlerde sosyal ve toplumsal olayların ve krizlerin çıkımasına yol açmıştır.

Pakistan’a bağlı Belucistan eyaletinde yıllardan beri devam eden etnik gerilim,deneme seferinin Gwadar Liman kentinde sona ermesinden bir gün sonra 12 kasım akşam saatlerinde büyük bir terör saldırısı ile  zirve yaptı.  Belucistan’ın Hazdar bölgesi’nde bir Türbe mezarda meyedana gelen bombalı saldırıda 54 kişi  yaralandı. Ayrıca Belucistan’ın 3 değişik yerleşim bölgesinde meydana gelen patlamalar ve şiddet olayalarında şimdiye kadar  toplam 300 kişi hayatını kaybetti.
Bu eyalette çatışmaların yer yer devam ettiği ve etnik gerilimin sürdüğü bildiriliyor.

bir Pakistan Gazetesindeki Çin’in Doğu Türkistan’daki Baskı ve soykırım uygulamalarını eleştiren  ifadeler ve resim

Kardeş Pakistan  Kamu oyu Çin’e Asla Güvenmiyor ve  Gelecekten Çok Endişeli 

Pakistan yönetimlerinin Çin’e aşırı bağlılığı ve devlet onuru ile bağdaşmayan teslimiyetçi tutumu na karşılık,Pakistan’ın Müslüman halkı Çin’e asla güvenmiyor.Pakistan komu oyunun büyük bir kesimi de bu izlenen politikalara karşı. Ayrıca,dini hassasiyeti çok güçlü olan Pakistan kamu oyunda bu  ekonomik koridor ve iç içe geçen iktisadi ilişkiler bahane edilerek ülkelerinin ileride Çinliler tarafından işgal edilmesinden korkuyorlar. Bu koridorun ve yapılan  yolların ileride ateist ve Komünist Çin tarafından Pakistan halknını tarihi komşusu Doğu Türkistan gibi işgal etmesinden büyük endişe duymalarına yol açıyor. Pakistan Müslümanları kendilerinin de ileride Müslüman Uygur Türkü dindaşları ve kardeşlerinin akibetine uğramaktan çok endişe  ediyorlar.

 Bir Pakistan gazetesinde yayınlanan ve  Pakistan-Çin  İlişkilerini eleştiren bir Karikatör