ÇİN’DEN BİLİMKURGU MİSALİ BİR ZULÜM DALGASI DAHA : ” PUANINA “GÖRE CEZALANDIRMA

Defne Yaman /  Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)

ÇKP.nın  mutlak hakim olduğu Çin’de hükümet     yeni bir  baskı ve  zulüm kampanyasına  daha imza  atıyor. Pekin yönetimi hazırladığı  ve uygulamaya koyacağı yeni   yasa  paketi ile Hollywood’un bilimkurgu filimlerini hatırlatan  belki de bu filmlere taş çıkartan bir uygulamaya başlıyor.Bu yasa tasarısı ile Çin Vatandaşlarının tamamı kimlik Numaraları üzerinden  Çin yasalarına uyup uymadığı  noktasından  puanlamaya tabi tutuluyor. Puanı yeterli olmayan bir Çin vatandaşının devlette yapılması gereken resmi işlemeleri yapılmıyor.Bankalardan kredi  alamıyor ve devletin vatandaşlarına   tahsis ettiği  sosyal yardımlarından hiç bir şekilde yararlanamıyor.

Çin Hükümeti yakında yürürlüğe konulacağı açıklanan bu yasa ile  vatandaşlarını Çin yasalarına karşı ”  güvenilirlik‘ kriteri üzerinden puanlandırmayı  planladığını  duyurdu. Çin, bu puanlandırma sistemi  ile  Çin  vatandaşları üzerinde yeni bir kontrol mekanizması geliştirmeyi hedefliyor.

Peki ya Bu Puanlar Ne İçin Kullanılacak?

İngiliz Independent gazetesi’nde  yer alan habere göre  hazırlanan bu puanlama içerikli  yasa tasarısı ile ilgili ortada tüm detaylar henüz açıkılanmış değil.  Ancak, ulaşılan yasa tasarısı ile ilgili detaylarda puanlama sistemi,  Çin vatandaşlarının nerelere seyahat edebileceği ve  hangi devlet  bankasından ne kadar kredi alabileceği vebenzeri  ekonomik ve sosyal hayatının devam ettirilmesine ilişkin   pek çok konu  üzerinde belirleyici olacak. Örneğin; her hangi Çin vatandaşı  mevcut hükümetin yürürlükteki  politikalarını eleştirdiği taktirde  puanı  düşebilir Puanı düşük olan bir Çini vatandaşı   puanı düşük olduğu içinde bankadan kredi alamayacak. Aracı ile trafikte Kırmızı ışıkta geçerek trafik kurallarını ihlal eden bir vatanadaşa  eksi puan verilecek. Bu eksi puanlar  devletten alacakları  aile bakım teşvikinde kesinti veya tamamen ödenmemesine  sebep olabilir. İşte bu kurgulanan yeni düzende puanınız sizin kim olduğunuzu tanımlamayı ve bu tanımlama üzerinden de borç alıp alamayacağınız, çocuklarınızı hangi okula gönderip gönderemeyeceğinize veya havalı bir otelde oda tutup tutamayacağınıza kadar  bir çok konuda belirleyici olacak.

Çin’in  vatandaşlarına bu yeni baskı ve zulüm amaçlı böyle  yeni  yasa tasarısı  anlatılınca kulağa oldukça disütopik geliyor, ancak,   kurgulanan şey tam olarak bu. Çin bu yasa tasarısını 2020 yılına kadar da hayata geçirmeyi  planlanıyor.

Bu Yeni Yasa’dan Hedeflenen Nedir ?

Çin yönetimi geçtiğimiz Eylül ayında  yeni bir  yasa tasarısı ile buna bağlı olarak uygulanacak  yeni yönetmelik üzerinde çalıştıklarını zaten dile getirmişti. Metnin temel prensibi ise şöyle açıklanmıştı: ‘” Eğer  vatandaşa güven tek bir noktada zedelenirse, kısıtlamalar  hayatın akışı içinde her her noktada uygulancaktır”. Bu ifadeden anlaşıldığı üzere şirketlerin veya bireylerin sosyal güveni zedelediği noktada tüm ayrıcalıkların askıya alınması veya kısıtlanması söz konusu edilebilir hale getirildi. Bu da devletin rastgele denetimlerini ve ya oldukça sübjektif bir şekilde sosyal güven kavramını değerlendirmesine  imkan tanıyan bir ölçüt olarak  alınabilir.

Anlaşılacağı üzere Çin devleti,  vatandaşları  üzerinde hem yeni bir denetim mekanizması oluşturmayı planlıyor, hem de  onlara ait   bilgilerde tam bir denetim ve  tekelleşme  yaratılması  söz konusudur. Bu puanlama mekanizması ise ;  sosyal medya, telefonlar, büyük şirketler, bankalar, güvenlik güçleri gibi farklı kurumlar ve aygıtlar aracılığıyla toplanan bilgiler üzerinden kurulacak. Aynı zamanda doktor, öğretmen gibi kamu görevlileri de vatandaşlar tarafından puanlandırılabilecektir.

İnsanların ve kurumların neye göre puanlandırılacağı henüz tam olarak açıklanmış değil. Ancak iyi davranışın ödüllendirilmesi, kötü davranışın  ise, cezalandırılması temel prensip gibi gözüküyor. Çin’de şu an en çok sorulan soruysa kime göre iyi, kime göre kötü?

Çin’de Yaşayan Önemli  isimlerden biri olan yazar Murong Xuecun durumu şu sözlerle değerlendiriyor:

‘” Çin gittikçe devletin toplumu kontrol ettiği ve bireyin özel hayatına müdahale edebildiği  totaliter bir toplum olma yolunda hızla ilerliyor. Devlet tüm bilgilerinize sahip olan ve onu sizin üzerinizde istediği gibi kullanan  ‘BÜYÜK AĞABEY  (Big Brother)  rolünü üstlenmeye çalışıyor.’

Çin’deki Muhalif Aydınlar ise ;  uygulanması düşünlen bu  yeni sistemin zaten bürokrasinin içinde var olan rüşvet olaylarını ve usulsüzlük ve yolsuzlukları daha da arttıracağını dile getiriyor.

Önümüzdeki günlerde Çin’de bu yasanın uygulanaması ile ilgili tartışmaların  farklı boyutlar kazanacağına  kesin gözü ile bakılıyor.

Çin’in uygulayacağı   böyle bir sistemin  sosyal adalet ve toplumsal hayatın diğer sahalarında   olumsuz  sonuçlar  ile    yeni adaletsizliklere yol  açabileceğinden endişe ediliyor.

Kaynak :  https://emoji.com.tr/cin-vatandaslarin-puanlandiriyor/