TÜRKİYE VE ÇİN ARASINDA ANLAŞMALAR İMZALANDI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Şi Cinping’in görüşmelerinde ekonomi, füze savunma sistemi, Şincan Özerk Uygur Bölgesi ve kültürel konular gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Uygur Türklerinin Çin’de yaşadığı sorunlarla ilgili Türkiye’de verdiği mesajları Çin liderine de iletti. Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Çinli yetkililerle yapılan görüşmelerde terör konusunda, “Doğu Türkistan İslami Hareketi adında bir örgüt bulunduğu ve bu örgütün 2002’den beri Türkiye’nin terör örgütleri listesinde olduğu” hatırlatıldı.

Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Erdoğan’ın Pekin ziyareti sırasında verimli görüşmeler gerçekleştirildi.

Her iki tarafın da ağırlıklı olarak ekonomi üzerinde durduğu görüşmelerde, ikili ticaretin artırılması gündeme geldi. İki lider, 100 milyar dolarlık bir ticaret hedefi ortaya koyarken, bu hedefin gerçekleştirilmesi için daha fazla çalışılması konusunda mutabakata vardı.

Toplantılarda, Çin yatırımcılarının Türkiye’ye ve Türk yatırımcılarının Çin’e gelmesinin yanı sıra ortak projeler gerçekleştirilmesi ve İpek Yolu Ekonomi Kuşağı projesi de ele alındı.

İpek Yolu Ekonomi Kuşağı projesinin devamını sağlama ve birlikte büyütme konusunda detaylı çalışmalar gerçekleştirildiği ve birtakım kararlar alındığı öğrenildi.

ERDOĞAN’DAN ÇİN’DE ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR

İki liderin görüşmesinde bu yıl Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı G20 Liderler Zirvesi de gündeme gelirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, mevkidaşına bu zirvenin gündemine ilişkin önerilerini sordu. Konuya ilişkin görüşlerini paylaşan Çin Devlet Başkanı Şi’nin bundan memnuniyet duyduğu ifade edildi.

FÜZE SAVUNMA SİSTEMİ
Görüşmelerde füze savunma sistemi konusunun da ele alındığı görüşmede, müzakerelere Savunma Sanayii Müsteşarlığınca devam edildiği, teknik müzakerelerin sürdürülmesi yönünde karar alındığı vurgulandı.
Ortak üretim, teknoloji transferi fiyat ve teslim başlıklarında Savunma Sanayii Müsteşarlığı mevkidaşlarıyla bu müzakereleri devam ediliyor.

UYGUR MESAJI
Şincan Uygur Özerk Bölgesi meselesinin de gündeme geldiği görüşmede, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’de verdiği mesajları burada da gündeme getirdiği öğrenildi.

Çin’in toprak bütünlüğü konusunda Türkiye’nin hassasiyetinin vurgulandığı görüşmede, Çin’in içinde veya dışında toprak bütünlüğüne yönelik herhangi bir terör eyleminin kabullenilmesinin asla mümkün olmadığı belirtildi.

Türkiye’ye gelen ve Çin’de yaşayan Uygur Türkleri ile ilgili konu da ele alınırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yarın Uygur Türkleri ve Hui Müslümanlarından bir heyeti kabul  ettiği  ve Çin yetkililerinin de bundan memnun oldukları kaydedildi.

Çin yetkililerinin görüşmede, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’de konuyla ilgili verdiği mesajlardan memnuniyet duyduklarını ifade ettikleri bildirildi.

TERÖR KONUSU
Görüşmelerde terör konusunda, Doğu Türkistan İslami Hareketi adında bir örgüt bulunduğu ve bu örgütün 2002’den beri Türkiye’nin terör örgütleri listesinde olduğu hatırlatıldı.

Çinli yetkililer, IŞİD’e başlatılan operasyonlardan memnuniyet duyulduğunu, aynı şekilde PKK ve diğer terör örgütlerine karşı mücadelesinde de Türkiye’nin yanında yer alındığını vurguladı.

Bölgesel ve küresel terörizmle mücadele konusunda ilgili kurumların işbirliği yapması konusunda da iki lider arasında mutabakata varıldı.

TURİST SAYISI ARTIRILACAK
Türkiye’ye gelen Çinli turist sayısının artırılması için Çin’in gerekli telkinlerde bulunacağı, geçen yıl yaklaşık 200 bin olan Çinli turist sayısının artırılması konusunda da ortak karar alındığı, bununla ilgili de bakanlıkların çalışma yürüteceği öğrenildi.

BM GÜVENLİK KONSEYİ
Görüşmelerde Irak ve Suriye’nin de konuşulduğu belirtilirken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) reforme edilmesi konusunun da gündeme geldiği ve Çin’in bu süreci desteklediğini ifade ettiği vurgulandı.

BM Güvenlik Konseyi’nde üç ana reform grubu bulunurken Çin ve Türkiye’nin de ayrı ayrı gruplarda bulunduğu, Çin’in özellikle küçük ülkelerin BMGK kararlarında daha etkin rol alabilmesi, söz sahibi olabilmeleri yönündeki önerisinin olduğu ve bu konuda da karşılıklı görüş alışverişi gerçekleştirildiği belirtildi.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de BMGK reformu konusunda açık olduklarını ve böyle bir sürecin geciktiğini kaydettiği öğrenildi.

UYGUR TÜRKLERİ ÇİN YÖNETİMİNİN BASKISI ALTINDA
Çin, Doğu Türkistan olarak bilinen Şincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Müslümanların dini özgürlüklerini kısıtlayarak, bölge halkını baskı altında tutuyor.

Ülkenin batısındaki bölgede artan gerilim ve şiddet eylemleri nedeniyle son yıllarda yüzlerce kişi hayatını kaybetti.

Çin yönetimi, eylemleri ‘terör saldırısı’ olarak niteliyor ve ‘radikal İslamcı örgütleri’ sorumlu tutuyor. Yurt dışındaki insan hakları örgütleriyse, Uygurlar üzerinde giderek artan dini ve kültürel baskıların şiddet eylemlerine yol açtığını belirtiyor.

Uluslararası gözlemciler ya da yabancı gazetecilerin iddiaları araştırmak üzere bölgede bağımsız çalışmasına ise izin verilmiyor.

Çin yönetimi son olarak, Şincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan Müslüman parti üyeleri, kamu personeli, öğrenciler ve öğretmenlerin oruç tutmasını, geçtiğimiz sene olduğu gibi bu sene de yasakladı.

Kaynak : Hürriyet  Gazetezi 30.07.2015