YEŞİL BARIŞ ÇEVRE ÖRGÜTÜ : KAŞGAR, HAVA KİRLİLİĞİNDE ÇİN’DE ÜÇÜNCÜ.

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)
Yeşil Barış Çevre Örgütü’nün Pekin’de faaliyet gösteren Doğu Asya Şubesi, Çin işgalindeki Doğu Türkistan’ın tarihi başkenti ve kültür merkezi olan Kaşgar kenti’nin Çin genelinde hava kirlilği en fazla olan 367 şehir içerisinde 3.olduğunu açıkladı.
Çin’de hava kirliliği en fazla olan birinci şehir’in Hibi eyaletine bağlı Demir-Çelik Endüstirisi merkezi olan Bavdung, ikinci olarak de yine aynı eyalete bağlı Demir Çelik merkezlerinden Şingtey olduğu belirtildi.
Hava Kirliliği raporu Çin Çevre Koruma Teşkilatının elde ettiği ve 2015 yılının ilk 3 ayı  verileri  ile kirlilik donelerine göre tesbit edildiği bildirildi. Rapora göre hava kirliğinin normların üzerinde olduğu tesbit edilen 367 kentin kirlilik oranı normal olması gereken değerlerden fazla olduğu bildirildi.

Çin’deki hava kirliliği standartlarına göre havadaki toksit oranı her M3.hava için 34 mikrogramdan az olması gerekiyor. Ancak uluslar arası kabul gören standartlara göre bu oran 25 mikrogram ile sınırlandırılmıştır.
Uzmanlar Kaşgar’da ağır ve çok fazla sanayi kuruluşları olmamasına rağmen,kirliliğin bu şekilde çok artmasının Kaşgar’ın kentsel dönüşüm ile kentin mevcut durumunun tahrip edilmesi ve aşırı Çinli göçmen yerleştirilmesine bağlıyorlar.Bunun yanında bu şehire yakın bölgelerde sanayii bölgeleri kurulması , Çinli göçmenlerin yarleştirilmesi ile nüfusun aşırı artması,çarpık kentleşme ,su kaynaklarının yeterli olmaması,toprağın çölleşmesi gibi etkenlerin pava kirililiğinin artmasında önemli etkenler olduğunu belirtiyorlar. Ayrıca,Kaşgar’in  batıya açılması projesi kapsamında  ve buna bağlı aşırı yüklenme bu kentin doğal kapasitesini zorlamakta.
ABD.’de yaşayan Çinli rejim muhalifi ünlü ekonomist Hi Çingliyen Özgür Asya radyosuna Kaşgar’ın hava kirliliği ile ilgili olarak şöyle konuştu,” Bölge’de nüfus dağılımı çok dağınıktır. Çin’de olduğu gibi üretim tesisleri kurulmasına Doğu Türkistan’daki şartlar uygun değildir. Bu nedenle bu ülke’de Müslüman Uygurların gündelik hayatı ve yaşayış tarzı kendine özgü ,çevre,ekoloji,doğal şartlar vebenzeri özelliklere göre yüzlerce yıl içerisinde şekillenmiştir.Komünist Çin yönetimi,Çin’de uyguladığı sanayileşme ve geliştirme usulünü buraya de uygulamak isterlerse, etnik tepki ve karışıklığa sebep olacağı gibi çevreyi de tahrip eder.Bu nedenle bölge’de yaşayan Çinli olmayan Uygurlar başta diğer halkların örf adetleri ve tarihsel geleneklerine ve anenelerine saygı göstererek kalkındırılması en akıllı çare olacaktır.Çin bölgede yatırımlara hız verirken ekonomik kuralları veya yatırımlardan elde edeceği karı hesaba katmıyor. Çin’in bu bölgeye  Yatırım yapmaktakı esas  amacı ise,bölgeye yerleştirilen etnik göçmen Çinlilere istihdam  yaratmak olup,  tamamen siyasidir.”dedi.
Yeşil Barış Örgütü  Çin’deki havası en temiz şehirleri de tesbit etti.Buna göre Doğu Türkistan’ın kuzeyinde yer alan Altay şehri bu havası temiz şehirlerden  biri olduğu açıklandı.