TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Milletvekili Nimyan Yanık, 9 Ocak’ta Ankara’daki ofisinde yaptığı konuşmada, “Türkiye olarak Doğu Türkistanlı kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz” dedi. Türkistan İnsan Hakları İzleme Örgütü, aralarında genel sekreter Abdulahed Udun’un da bulunduğu Uygur temsilcilerinden oluşan bir heyeti kabul ederek onlarla Uygur halkının mevcut dini, etnik ve siyasi durumu ile devam eden soykırımı görüştü.

Uygur soykırımı veya Çin’e yönelik kesin bir suçlama konusunda TBMM ve hükümet adına kamuya açık, resmi ve kesin bir açıklama yapmayan TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı’nın bu açıklaması dikkat çekti. Çünkü açıklamada Çin’e yönelik eleştirel bir ton ifade edilmiyordu.

 

RFA/Erkin Tarim

 

İnsan Hakları Komisyonu başkanı olmasının yanı sıra iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin milletvekili olan Bayan Nimyan Yang, Uygur temsilcilerle görüşmesinin ardından şunları söyledi: “Doğu Türkistan, kalbimizin en önemli toprakları. Türk devleti olarak Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlallerini yakından takip ediyoruz. Ayrıca Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan da bunu uluslararası alanda yüksek sesle tanıtıyor. Bugün parlamentomuzda Doğu Türkistan sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri misafirimizdi. Doğu Türkistan davasına katkılarından dolayı kendilerine teşekkür ediyorum.

Uygur temsilcileri, Miham Yanık Hanım ile yaptıkları görüşmede, İstanbul’da Doğu Türkistan İnsan Haklarını İzleme Derneği’nin hazırladığı insan hakları ihlallerine ilişkin rapor sunarak durumu anlattı. Toplantıya katılan Doğu Türkistan İnsan Hakları İhlallerini İzleme Derneği Başkanı Abdulahed Udun da Türkiye’deki Uygurların bazı sıkıntılarını çözmek, iletişim kuramayan Uygurları yeniden bir araya getirmek istediklerini söyledi. anne-babaları ve akrabalarıyla birlikte Türkiye’deki anne-babaları ve akrabalarıyla birlikte Çin hapishanelerinde tutuklu bulunan Uygurların Girazhdan’dan kurtarılması için Türkiye’nin bazı ülkelerde zor durumda olan Uygurların Türkiye’ye getirilmesi için çaba göstermesi gibi taleplerini iletti. Sayın Abdulahed Udun, Nimyan Yang Hanım’ın bu konulara olumlu yanıt verdiğini belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Uygurların bakımı konusunda net yönlendirmeler yaptığını söyledi.

Türk hükümeti 2009 yılında dünyada ilk kez “5 Temmuz Urumçi Katliamı”nı “Soi Kırım” veya “Katliam” olarak adlandırarak Uygurlara destek vermişti. Ancak 2015 yılı sonrasında Türkiye-Çin ilişkilerinin gelişmesi, iki ülke arasında ticari, mali ve diplomatik anlaşmaların yapılması, Türkiye’de enflasyonun ve işsizliğin artması, ayrıca Çin’den Türkiye’ye teknoloji transferinin ardından Çin’in Türkiye’deki konumu olumsuz yönde etkilenmiştir. Türk hükümetinin Uygurlarla ilgili tutumu da aynı, kaç kez değişti? Aralarında ABD ve Kanada’nın da bulunduğu 10 ülkenin parlamentoları Çin’in Uygurlara yönelik baskı politikasını “soykırım” olarak kabul etse de Türk parlamentosu hâlâ sessiz. 2018 yılından bu yana TBMM’deki muhalefet partileri Uygur katliamı konusunu gündeme getiriyor ancak Türkiye’de iktidar partisinin milletvekilleri bu konuya yanıt vermiyor. Parlamento İnsan Hakları Komisyonu’nun Uygurların karşı karşıya kaldığı soykırıma ilişkin tutumu, ABD ve diğer Avrupa ülkelerinin parlamentolarının Uygur soykırımını sert bir şekilde kınama tutumundan ve tutumundan farklıydı.

Doğu Türkistan Kuruluşları Birliği Başkanı Hidayatullah Oitzkhan, komitenin Sayın Nimyan Yanık’tan Türk hükümeti ve hükümeti destekleyen parti tarafından Uygurlara yönelik katliamın durdurulması için çaba göstermesini istediğini söyledi.

 

TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Bayan Özüygür ile toplantıya katılan Doğu Türkistan Nozugum Kültür ve Aile Derneği Başkanı Mimar Yanık, durumun ciddi olduğunu Türkiye’den Mimar Yanık Hanım’a bildirdiğini söyledi. Uygur kadınlarına yönelik ve Çin’in Uygur kültürünü yok etme politikasına ilişkin bazı olumlu taleplerde bulunduğunu ve bu yönde bir yanıt aldığını söyledi.

Bildiğimiz kadarıyla Bayan Miham Yang, 1990’lı yıllarda İstanbul Üniversitesi’nde hukuk okurken Uygur meselelerine hakim ve Uygur örgütlerinin toplantılarına katılan bir milletvekiliydi.Aynı zamanda Aile ve Hukuk Bakanıydı. Sosyal işler.

Uygurlar taleplerini gerçekleştirmek için Bayan Miang Yang’ın harekete geçmesini bekliyor.